środa, 25 kwietnia 2018

Po szynach przez Europę, cz. 5, to jest z Wenecji do Zagrzebia

Wróćmy do przeglądu kolejowego. Cały dzień w Wenecji, od wczesnego ranka do późnego wieczora dał mi okazję by odwiedzić mnóstwo wspaniałych zabytków i po prostu pochodzić tu i tam. Wśród tych zabytków był również Gallowy kościół św. Mikołaja na Lido. Tymczasem  przespałem się (nieco) i o 5:04 wyjechałem ze stacji Wenecja Mestre do Udine, kierując się do Austrii.


Dworzec w Udine. Tym razem nie miałem czasu na zwiedzanie, choć podalpejskie miasto na to zasługuje. Była tylko szybka kawa z rogalikiem i przesiadka w następny pociąg. 


Ten był już austriacki, obsługiwany przez Österreichische Bundesbahnen - Austriackie Koleje Federalne. Udine nie jest graniczną stacją, jednak organizowanie połączeń umożliwiających wygodne dostanie się do sąsiedniego kraju nie jest widocznie tak trudne, jak w naszej części Europy (połączeń przez Leluchów nie ma wcale, a tylko pojedyncze pociągi z Żyliny dojeżdżają kilkaset metrów w głąb Polski, do Zwardonia). I znowu Siemensowska lokomotywa, tym razem ze składem do karynckiego Villach. 


Słońce wschodzi nad doliną Tagliamento, rzeki sławnej z walk w czasie pierwszej wojny światowej. Widok z pędzącego przez Carni pociągu na zachód, w głąb Alp Karnickich (Alpi Carniche). Z lewej strony Monte Piombada, pośrodku Monte Verzegnis i Colle dei Larici, z prawej, w odległości ok. 40 kilometrów masywy Monte Clapsavon (2462 metry) i Monte Bivera (2474 metry). 


Częściowo ukryta w cieniu fasada dworca Villach Hauptbahnhof. PKP Intercity około 2010 roku uruchomiło narciarskie połączenie z Warszawy do Villach. Nie wiem, jakie były przyczyny rezygnacji z niego. Pamiętam powtarzaną informację, że umowę wypowiedzieli Austriacy ze względu na zły stan polskiego taboru. Ile w tym prawdy, nie wiem. 


W Villach byłem w drodze do Ossiach, domniemanego miejsca spoczynku wygnanego króla Bolesława II Śmiałego. Najbliższa klasztorowi stacyjka to Steindorf am Ossiacher See. Z prawej strony peronu wyprodukowany przez Bombardiera elektryczny zespół trakcyjny Talent, którym właśnie przyjechałem. Z dalszą podróżą do Feldkirchen czeka na wyminięcie się z pociągiem CityShuttle do Villach. Ten drugi działa w układzie push-pull; niewidoczna pchająca lokomotywa jest zdalnie sterowana z kabiny na początku składu. O Ossiach będzie mowa osobno.


Z Villach wyjechałem po południu pospiesznym do Zagrzebia. Zachodzące słońce szybko ukryło wspaniałe górskie widoki. Światła wystarczyło jednak, by zobaczyć m.in. piękną sylwetkę granicznego Mittagskogela (2145 metrów).


Choć w czasie mojej wycieczki granice Unii Europejskiej opuściłem tylko na kilkanaście minut jadąc przez Monako, zostałem poddany dwukrotnie szczegółowej kontroli granicznej. Było to oczywiście na granicy słoweńsko-chorwackiej i chorwacko-węgierskiej. Chorwacja nie należy do strefy Schengen, a sądząc z wnikliwości szczególnie drugiej kontroli przemyca się przez nią sporo różnego rodzaju kontrabandy. Według doniesień prasowych Chorwacja ma wstąpić do strefy Schengen w 2019 roku1.


Najszybsza lokomotywa w służbie Kolei Chorwackich (Hrvatske željeznice) - pojazd serii 1142 - na stacji Zagrzeb Główny. Zbudowano ją w zakładach im. Rade Končara w latach 80-tych dla obsługi najszybszych połączeń na obszarze Jugosławii. W tym samym czasie i z tych samych przyczyn we wrocławskim Pafawagu zbudowano lokomotywę EP09. Obie maszyny są nawet do siebie w pewnym stopniu podobne.


Dworzec Główny w Zagrzebiu (Zagreb Glavni kolodvor) po zmierzchu. Gmach powstał w ostatniej dekadzie XIX wieku, jest dziełem węgierskiego architekta Ferenca Pfaffa. Jego dzieło oglądałem i pokazywałem już rok temu w węgierskim Segedynie. Większość Chorwacji należała w tym okresie do węgierskiej części Monarchii Naddunajskiej, wyjątkiem była austriacka Dalmacja. 


Skoro wspominałem o wypadkach do tej pory, warto to zrobić i teraz. W 1974 roku przy wjeździe na stację wykoleił się ekspres z Belgradu do Dortmundu. W jednej z najtragiczniejszych katastrof kolejowych w historii zginęły 153 osoby. Przyczyną była nadmierna prędkość, spowodowana z kolei wyczerpaniem załogi lokomotywy. Warto pamiętać jednak, że każda katastrofa kolejowa jest źródłem cennej nauki, nowych procedur i uważniejszych kontroli. Pociągi na świecie jeżdżą coraz szybciej, wożą wielkie liczby pasażerów, a wypadki zdarzają się niezwykle rzadko. Według unijnych danych z opracowanego w 2003 roku "Transport Safety Performance in the EU – A Statistical Overview"2 podróżowanie koleją jest 20 razy bezpieczniejsze niż w przypadku samochodu, 155 razy w przypadku porównania do roweru, prawie 400 razy bezpieczniejsze niż w przypadku motocyklu. 


Następnego dnia czekałem na dworcu na odjazd popołudniowego międzynarodowego do Budapesztu. Dało mi to okazję do obejrzenia licznej reprezentacji chorwackich pociągów. Zaczynając od zabytkowych, jak widoczna na zdjęciu powyżej 125-052. JŽ to skrót od Jugoslavenske željeznice.


Ruch podmiejski w okolicy Zagrzebia obsługują wyprodukowane na Węgrzech elektryczne zespoły trakcyjne serii 6111.


Do najnowszych nabytków Kolei Chorwackich należą nowoczesne elektryczne zespoły trakcyjne serii 6112 wyprodukowane przez zagrzebskie zakłady Končar, powstałe z przekształcenia wspomnianej już fabryki im. Rade Končara. Narodowy przewoźnik Chorwacji używa także wychylnych dieslowskich składów RegioSwinger wyprodukowanych przez Adtrans. Oznaczone w Chorwacji jako seria 7123 zaliczyły jednak stawiające ich przydatność pod znakiem zapytania wykolejenie w 2009 roku. Trzeba przyznać, że Chorwacja z jej górami i kiepskim stanem infrastruktury stawia spore wyzwania pociągom.


I jeszcze raz najszybsza chorwacka lokomotywa, seria 1142. Tym razem z pociągiem międzynarodowym do stacji Budapest-Deli.


Koniec tego samego, bardzo długiego składu. Podobnie jak w przypadku pociągów PKP Intercity na trasy międzynarodowe wysyłane są najnowsze, zmodernizowane wagony. Sposób pomalowania wagonów Przewozów Pasażerskich Kolei Chorwackich (HŽ Putnički prijevoz) jest moim zdaniem bardzo elegancki.


Cdn.

1 - https://www.schengenvisainfo.com/croatia-ready-meet-schengen-standards-2018/
2 - https://etsc.eu/transport-safety-performance-in-the-eu-a-statistical-overview/

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz